Líp Vặn Và Líp Thả Sự Khác Biệt Và Ưu Nhược Điểm Của Từng Loại

Giới Thiệu Chung Líp Vặn Và Líp Thả

Líp xe đạp là một phần của bộ truyền động, gồm một hoặc nhiều líp răng cưa được xếp thành từng tầng chồng lên nhau. Líp xe đạp thường được gắn ở trục bánh sau của xe đạp. Đối với những xe đạp có trên một líp, xe sẽ được trang bị tay đề, người dùng có thể dễ dàng thao tác chuyển líp trong khi di chuyển.

Vai trò líp xe đạp là giúp truyền động, chuyển đổi công suất từ chân người đạp thành chuyển động của bánh xe, tạo đà đẩy xe chạy, gia tăng hiệu suất và tốc độ di chuyển của xe đạp. Để phân loại líp xe đạp ta có nhiều cách khác nhau. Nếu dựa vào chế độ hoạt động ta có thể chia líp thành 2 loại chính, đó là líp vặn và líp thả.

Xem thêm
Xe Đạp Địa Hình Fornix DB26 26 Inch
Xe Đạp Touring Kurashi Dans 700c Khung Nhôm
Xe Đạp Thể Thao Road Vivente Line – Bánh 700C

Sự Khác Biệt Giữa Líp Vặn Và Líp Thả

Líp vặn xe đạp

Thiết kế và cấu trúc của líp vặn

Thiết kế bộ líp vặn là một khối không tách rời, gồm khối líp và líp được liên kết với đùm bằng hệ thống vòng ren. Líp có nhiều bánh răng cưa có kích cỡ, số răng khác nhau, xếp chồng, liền nhau thành hình chóp.

Bên trong  khối líp có các ren (hay còn được gọi là ren trong). Đối với đùm xe của líp vặn cũng gồm các ren (hay còn được gọi là ren ngoài). Khi gắn khối líp và đùm lại với nhau, bạn sẽ thao tác xoay theo chiều kim đồng hồ, sao cho ren trong và ren ngoài khớp, siết chặt lại.

Nếu muốn nhận biết là líp vặn khi líp đã cố định trên xe đạp. Ta có thể xoay bánh xe, đối với líp vặn thì chỉ có phần líp chuyển động còn khối líp sẽ đứng yên.

Cơ chế hoạt động

Cơ chế ratchet được sử dụng trên líp vặn xe đạp, để cho phép xoay một chiều. Khi bạn thao tác đạp vào bàn đạp, mô-men xoắn sẽ làm cho bánh răng xoay cùng chiều. Trong trường hợp ngừng đạp, cơ chế ratchet sẽ chặn xoay ngược lại của bánh răng.

 

Hiệu suất hoạt động

Líp vặn cho phép lực chân người lái được truyền trực tiếp vào bánh xe. Khi đạp, líp vặn giúp cung cấp lực truyền hiệu quả, giúp bạn đạp mạnh mà không gặp trở ngại không cần thiết.

Líp vặn có độ bền và độ tin cậy cao tốt. Là một khối thống nhất nên việc bảo dưỡng, thay thế linh kiện của líp vặn cũng gặp khó khăn hơn. Trong trường hợp này ta nên cách bảo dưỡng và điều chỉnh đúng cách, để đảm bảo líp vặn có thể hoạt động ổn định trong thời gian dài mà không cần sửa chữa nhiều.

Ứng dụng

Líp vặn là phụ kiện xe đạp không thể thiếu, được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại xe đạp khác nhau, dễ dàng thấy nhất là các loại xe đạp phổ thông, xe đạp đường phố, xe đạp đi lại thông thường… với thiết kế bộ líp vặn đơn giản. Còn những bộ líp vặn cao cấp, có nhiều tầng líp, được dành sử dụng làm phụ kiện xe đạp thể thao như: các loại xe đạp đường trường, xe đạp địa hình, xe đạp touring, xe đạp đa năng,… Trong một số trường hợp, líp vặn cũng được sử dụng trong xe đạp đua BMX.

Líp thả xe đạp

Thiết kế và cấu trúc của líp thả

Bộ líp thả gồm các líp hình bánh răng cưa có kích cỡ, số răng khác nhau, được thả chồng lên theo hình chóp. Thay vì là các đường ren như líp vặn, lõi của líp thả sẽ bao gồm các khớp rảnh trong. Khối líp là bộ phận riêng tách rời, có các khớp rảnh ngoài. Dựa vào các khớp rảnh của líp và khối líp để gắn hai bộ phận lại với nhau.

Nếu muốn nhận biết líp thả khi líp đã được gắn cố định vào xe đạp. Ta có thể xoay bánh, khi đó phần líp và lõi líp đều sẽ chuyển động.

Cơ chế hoạt động

Khác với líp vặn, cơ chế hoạt động của líp thả xe đạp không sử dụng cơ chế ratchet và cho phép bánh xe quay tự do, cả khi bạn ngừng thao tác lên bàn đạp. Hệ thống con lăn (hoặc bi) truyền lực từ bàn đạp đến bánh xe, cũng không tạo lực cản khi xe di chuyển ngược.

 

Hiệu suất hoạt động

Líp thả có lực cản thấp, khi bạn ngừng đạp hoặc đạp ngược, líp thả cho phép bánh xe quay tự do mà không gặp cản trở. Điều này giúp tiết kiệm năng lượng, thao tác đạp xe mượt mà hơn.

Líp thả có thiết kế đơn giản, tách biệt từng bộ phận. Điều này giúp líp thả dễ dàng vệ sinh, cũng như có tuổi thọ tốt hơn.

Ứng dụng

Khi nói đến líp thả, ta sẽ nghĩ ngay đến những chiếc xe thể thao. Líp thả đc sử dụng rộng rãi trên các loại xe đạp địa hình, xe đạp touring, xe đạp đường trường, xe đạp đua… Ngoài ra, cũng có một số loại xe đạp phổ thông, xe đạp đi lại thông thường sử dụng líp thả.

Ưu Điểm Và Nhược Điểm Giữa Líp Vặn Và Líp Thả

Líp vặn xe đạp

Ưu điểm líp vặn

• Líp vặn thiết kế nguyên khối, các bộ phận đều được gắn liền nhau, tránh trường hợp mất linh kiện, thất thoát phụ tùng xe đạp.
• Nhìn chung, các loại líp vặn đều có chi phí rẻ, giá thành hợp lí.

Nhược điểm líp vặn

• Thiết kế gắn liền, trường hợp líp vặn xảy ra hư hại, ta không thể mua lẽ phụ tùng, buộc lòng phải thay thế toàn bộ.
• Lắp ráp khó khăn.
• Vì là thiết kế liền nên việc vệ sinh líp vặn cũng gặp nhiều cản trở.
• Sau thời gian dùng ren của líp vặn sẽ bị siết chặt vào đùm hoặc bị tuông ren.
• Khối lượng của líp vặn nặng hơn líp thả, điều này có thể ảnh hưởng đến trọng lượng tổng thể của xe đạp.

Líp thả xe đạp

Ưu điểm

• Líp thả có khối lượng siêu nhẹ.
• Thiết kế rời nên có thể thay thế từng bộ phận dễ dàng.
• Sử dụng rộng rãi dễ dàng tìm kiếm.
• Thiết kế chuẩn hóa, dễ dàng cho việc lắp ráp và vệ sinh.
• Líp thả có nhiều tầng số, đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau của người dùng.

Nhược điểm

• Giá thành có phần cao hơn.
• Một nhược điểm của líp thả là có thể tạo ra lực cản lăn nhỏ khi đạp.

Kết Luận

Hai loại líp vặn và líp thả đều có vai trò quan trọng nâng cao hiệu suất, được sử dụng thường xuyên trong xe đạp, đặc biệt là trên xe đạp thể thao. So sánh giữa hai loại líp này đã cho chúng ta cái nhìn sâu hơn về tính linh hoạt, ưu và nhược điểm mà mỗi loại mang lại.

Việc lựa chọn giữa líp vặn và líp thả phụ thuộc vào sở thích, điều kiện sử dụng và những yếu tố cá nhân khác của người dùng. Quan trọng nhất là bạn hiểu rõ tính năng, ưu điểm, hạn chế của từng loại líp, từ đó đưa ra quyết định hợp lý nhất, để tận hưởng khoảng khắc đi xe đạp tuyệt vời.